W okresie od czerwca i lipca możecie Państwo zauważyć dziwne konstrukcje wiszące na drzewach - biały lejek z daszkiem, a od dołu przywiązana do niego foliowa torebka.

Gdy zauważycie Państwo wiszące w lesie pułapki prosimy – nie niszczcie ich!

Tak wyglądają pułapki feromonowe na brudnicę mniszkę (Lymantria monacha). Celem wywieszania pułapek przez leśników oraz obserwacji lotu brudnicy mniszki jest ocena zagrożenia drzewostanów iglastych i mieszanych z przewagą iglastych w wieku powyżej 20 lat.
Pułapki wywiesza się na przełomie czerwca i lipca i służą one do odłowu samców. Stan pułapek sprawdza się dwa razy w tygodniu, począwszy od II dekady lipca. Liczy się odłowione motyle, by ustalić kulminację lotów samców. Po tym momencie następuje kulminacja lotów samic brudnicy mniszki. Leśnicy przystępują wtedy do przeglądu drzewostanów, szukając samic siedzących na pniach.

Brudnica to motyl z rodziny brudnicowatych. Najczęściej pojawia się ona w lasach nizinnych i wyżynnych, rzadziej w górach. W drzewostanach sosnowych i świerkowych, głównie na słabszych siedliskach. Pułapka feromonowa dzięki wykorzystaniu wabiących substancji zapachowych o charakterze płciowym lub żerowym wykorzystywana jest m.in. w ochronie lasu do ograniczenia liczebności szkodliwych owadów. Pułapka taka pełni również rolę prognostyczno-zwalczającą, gdyż po ilości złapanych osobników można określić również termin rójki szkodników oraz stopień zagrożenia dla drzewostanu.

Wśród motyli brudnicy mniszki wyróżnić możemy trzy formy ubarwienia: skrzydła białe z ciemnymi paskami, szare albo czarne. Samca od samicy wyróżniają przede wszystkim czułki – samca są silnie grzebykowate, natomiast samicy nitkowate.
Rójka brudnicy zaczyna się w lipcu i może trwać nawet do września. Motyle latają w porze nocnej. W dzień motyle siedzą zazwyczaj na strzałach drzew, a w niskich drzewostanach najwięcej motyli gromadzi się w dolnych partiach pni. Samce pojawiają się wcześniej niż samice. Wzajemne odszukiwanie się płci ułatwiają substancje wydzielane przez gruczoły zapachowe, dzięki którym samice zwabiają samce z odległości około 500 m. Gdy dojdzie do zapłodnienia samice przestają wydzielać feromony płciowe.

Samica na pniach,  w szparach kory, składa jaja po kilkadziesiąt sztuk. Larwy nie opuszczają jaj i w nich zimują. Wylęgają się wiosną, w drugiej połowie kwietnia. Larwy tworzą tzw. lusterka (skupienia larw) i  wędrują po pniach w korony drzew, gdzie zjadają pączki i korę młodych pędów. Również w koronach drzew przepoczwarzają się.

Zdjęcia ZOL Olsztyn,  http://aktua.republika.pl/mniszka.html